Nghị định 168/2025/NĐ-CP, ban hành ngày 30/06/2025 và có hiệu lực từ ngày 01/07/2025, thay thế Nghị định 01/2021/NĐ-CP và Nghị định 122/2020/NĐ-CP, mang đến nhiều cải tiến quan trọng trong quy trình đăng ký doanh nghiệp. Nghị định này cụ thể hóa các quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 và Luật Doanh nghiệp sửa đổi bổ sung năm 2025, nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, tăng cường minh bạch, và hỗ trợ các chủ doanh nghiệp cũng như hộ kinh doanh. Dưới đây là các điểm mới đáng chú ý, được trình bày chi tiết để giúp người đọc dễ dàng tra cứu và áp dụng.
1. Mở rộng phạm vi áp dụng
Theo Điều 2 của Nghị định 168/2025/NĐ-CP, phạm vi áp dụng được mở rộng để bao gồm:
- Tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài thực hiện đăng ký doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh theo quy định của pháp luật Việt Nam.
- Doanh nghiệp và hộ kinh doanh.
- Cơ quan đăng ký kinh doanh và các cơ quan quản lý nhà nước về đăng ký kinh doanh.
- Các cơ quan quản lý nhà nước về lao động (theo Bộ luật Lao động 2019), bảo hiểm xã hội (theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024), thuế (theo Luật Quản lý thuế 2019), và các tổ chức liên quan khác.
Việc mở rộng phạm vi áp dụng giúp đảm bảo tính thống nhất và toàn diện trong quản lý nhà nước về đăng ký doanh nghiệp, đặc biệt hỗ trợ các tổ chức và cá nhân nước ngoài hoạt động tại Việt Nam.
2. Quy định về chủ sở hữu hưởng lợi
Điều 17 quy định rõ về chủ sở hữu hưởng lợi, bao gồm:
- Cá nhân sở hữu trực tiếp hoặc gián tiếp ≥25% vốn hoặc cổ phần có quyền biểu quyết.
- Cá nhân có quyền kiểm soát việc ra quyết định bổ nhiệm thành viên Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên, Ban giám đốc, hoặc quyết định thay đổi điều lệ, tái cấu trúc công ty, v.v.
- Sở hữu gián tiếp được xác định khi cá nhân sở hữu ≥25% vốn hoặc cổ phần có quyền biểu quyết thông qua một tổ chức khác.
Quy định này nhằm tăng cường minh bạch và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về chống rửa tiền, giúp cơ quan quản lý dễ dàng xác định chủ sở hữu thực sự của doanh nghiệp.
3. Thay đổi về cơ quan đăng ký kinh doanh
Theo Điều 20, cơ quan đăng ký kinh doanh được tổ chức lại như sau:
- Cấp tỉnh: Sở Tài chính các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm đăng ký kinh doanh, trừ các khu công nghệ cao.
- Khu công nghệ cao: Ban Quản lý Khu công nghệ cao đảm nhiệm việc đăng ký.
- Cấp xã: Phòng Kinh tế (ở khu vực nông thôn) hoặc Phòng Kinh tế, Hạ tầng, Đô thị (ở khu vực đô thị, ví dụ như khu vực đặc biệt Phú Quốc) thuộc Ủy ban Nhân dân xã, phường, thị trấn.
Sự phân chia rõ ràng trách nhiệm giữa các cấp quản lý giúp tăng hiệu quả và tính thống nhất trong quy trình đăng ký kinh doanh.
|
Cấp quản lý |
Cơ quan phụ trách |
|
Cấp tỉnh |
Sở Tài chính (trừ khu công nghệ cao) |
|
Khu công nghệ cao |
Ban Quản lý Khu công nghệ cao |
|
Cấp xã |
Phòng Kinh tế hoặc Phòng Kinh tế, Hạ tầng, Đô thị |
4. Thay đổi quy định đóng dấu
Theo Điều 4, Khoản 5, doanh nghiệp không bắt buộc đóng dấu vào văn bản đăng ký doanh nghiệp, biên bản họp, nghị quyết, quyết định, hoặc các tài liệu liên quan. Các văn bản khác thực hiện theo quy định của pháp luật liên quan.
Quy định này tiếp tục duy trì và quy định rõ hơn về các văn bản không yêu cầu đóng dấu, giúp giảm bớt thủ tục hành chính và tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp.
5. Đăng ký trực tuyến
Điều 37 quy định rằng từ ngày 01/07/2025, việc đăng ký doanh nghiệp phải được thực hiện trực tuyến qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp (dangkykinhdoanh.gov.vn), sử dụng định danh điện tử. Các cơ quan cấp tỉnh sẽ hỗ trợ quá trình này.
Việc chuyển sang đăng ký trực tuyến giúp tiết kiệm thời gian, giảm chi phí, và tăng cường sự tiện lợi cho người đăng ký, đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý doanh nghiệp.
6. Giá trị pháp lý của hồ sơ điện tử
Điều 38 quy định rằng hồ sơ đăng ký doanh nghiệp điện tử có giá trị pháp lý ngang bằng với hồ sơ giấy, có hiệu lực từ ngày 01/07/2025.
Quy định này khẳng định vai trò của hồ sơ điện tử, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc chuyển đổi sang các phương thức quản lý hiện đại.
Nghị định 168/2025/NĐ-CP mang lại nhiều cải tiến quan trọng, từ việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, thúc đẩy chuyển đổi số, đến tăng cường minh bạch trong quản lý doanh nghiệp. Các chủ doanh nghiệp và hộ kinh doanh cần nắm rõ các quy định mới này để đảm bảo tuân thủ pháp luật và tận dụng các lợi ích từ hệ thống đăng ký hiện đại hóa.
