Theo Tổng cục Thống kê năm 2018, đã xác lập kỷ lục cả thành lập và tạm ngưng hoạt động kinh doanh. Cả nước có 131.275 DN (doanh nghiệp) đăng ký thành lập mới, cùng với đó có 90.651 DN tạm ngừng hoạt động. Trong đó, bao gồm 27.126 DN đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn; 63.525 DN tạm ngừng hoạt động không đăng ký hoặc chờ giải thể; 16.314 DN hoàn tất thủ tục giải thể.
Doanh nghiệp giải thể và tái cơ cấu kinh doanh
Ông Bùi Anh Tuấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý đăng ký kinh doanh cho biết: Đối với 18.795 doanh nghiệp chờ giải thể thì có 18.100 doanh nghiệp là đã ngừng hoạt động từ những năm trước đây, được xếp vào tình trạng chờ giải thể sau khi cơ quan đăng ký kinh doanh, phối hợp cơ quan thuế và các cơ quan có liên quan thực hiện kế hoạch rà soát, làm sạch dữ liệu trong năm 2018. Nếu trừ đi 18.100 doanh nghiệp chờ giải thể do hoạt động rà soát thì trong năm 2018 có 45.425 doanh nghiệp ngừng hoạt động không đăng ký hoặc chờ giải thể, tăng 16,9% so với năm 2017.
Ngoài ra có 44.730 doanh nghiệp ngừng kinh doanh nhưng chưa tuân thủ quy định về giải thể, ngừng hoạt động như không liên lạc được, không còn kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký. Danh sách này được xác định trên cơ sở thống nhất giữa cơ quan đăng ký kinh doanh với cơ quan thuế
Còn đối với 27.126 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, thường là để tái cơ cấu danh mục đầu tư hoặc tạm nghỉ trước khi tìm kiếm cơ hội kinh doanh mới, hoặc những doanh nghiệp hoạt động theo mùa vụ. Những doanh nghiệp có thời hạn tạm ngưng cũng đã có chiều quay trở lại kinh doanh, bằng chứng là tại các kỳ báo cáo, số lượng doanh nghiệp quay trở lại hoạt động thường tương đương hoặc lớn hơn với số doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh, như năm 2018 có 34.010 doanh nghiệp quay lại hoạt động tăng 28,6% so với năm 2017 và cũng là mức cao nhất trong 5 năm qua, nhiều hơn 6.884 doanh nghiệp so với số đăng ký tạm ngừng.
Khởi sắc từ một màu u ám
Theo đại diện Cục Quản lý đăng ký kinh doanh, có nhiều nguyên nhân dẫn đến DN rút lui khỏi thị trường như: Doanh nghiệp chưa được trang bị kỹ càng trước khi gia nhập thị trường, những hạn chế của doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa được giải quyết căn bản, năng lực cạnh tranh không cao, khả năng đổi mới sáng tạo còn thấp, môi trường kinh doanh tuy có nhiều cải thiện hỗ trợ cho doanh nghiệp nhưng những rào cản cũng không hề giảm.
Doanh nghiệp giải thể, ngừng hoạt động thì có đến 52.946 doanh nghiệp chiếm gần 50% với có tuổi đời dưới 3 năm. Đa số là các doanh nghiệp nhỏ với số vốn dưới 10 tỷ đồng. Đây là nhóm doanh nghiệp có tính linh hoạt cao, bắt nhịp với nhu cầu thị trường vô cùng nhạy cũng là khu vực có thể dễ dàng chuyển hướng kinh doanh khi gặp khó khăn.
Năm 2018 cũng là năm thứ tư liên tiếp có số lượng doanh nghiệp thành lập mới và số vốn đăng ký đạt cao nhất trong lịch sử với 131.275 doanh nghiệp thành lập mới và số vốn đăng ký lên đến 1.478.101 tỷ đồng, tăng đồng đều cả về số doanh nghiệp và số vốn đăng ký. Đây cũng là 1 tín hiệu tích cực khả quan cho thấy niềm tin của nhà đầu tư đối với môi trường kinh doanh đầy tiềm năng
Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, với bức tranh đạt được với mục tiêu có được 1 triệu doanh nghiệp vào năm 2020 hoạt động hiệu quả là một thách thức lớn. Trước mắt để đạt được mục tiêu đề ra thì việc cấp bách phải giảm 30-40% số lượng doanh nghiệp đã ngừng hoạt động và chờ giải thể
Hiện Chính phủ đã giao đề án chuyển hộ kinh doanh cá thể thành doanh nghiep với các hỗ trợ tiện ích, đặc biệt chế độ kế toán đơn giản ghi thu ghi chi cho các doanh nghiệp siêu nhỏ và cho phép các đại lý thuế được tư vấn thuế cho doanh nghiep siêu nhỏ và hộ kinh doanh… để khuyến khích các hộ kinh doanh cá thể chuyển sang doanh nghiệp.