Trí tuệ nhân tạo đang thay đổi nền kinh tế toàn cầu như thế nào

Trí tuệ nhân tạo (Artificial intelligence – AI) và khả năng tự học của máy móc (Machine learning – ML) đang được nhiều cá nhân, doanh nghiệp và chính phủ đón nhận vì hiệu quả và năng suất ngày càng tăng, cho phép tăng trưởng theo cấp số nhân trong một số lĩnh vực nhất định của nền kinh tế toàn cầu. Khoảng cách về hiệu quả và năng suất giữa những lĩnh vực và doanh nghiệp được hưởng lợi từ AI và ML so với những lĩnh vực không được hưởng lợi cũng đang tăng lên theo cấp số nhân. Điều này có nguy cơ khiến những người ở dưới đáy ngày càng bị tụt lại phía sau, ngày càng ít cơ hội bắt kịp những người dẫn đầu.

Danh sách những người giàu nhất thế giới với 3 vị trí đứng đầu tới thời điểm hiện tại lần lượt thuộc về CEO Amazon – Jeff Bezos, ông chủ của hãng xe Tesla – Elon Musk và nhà đồng sáng lập Microsoft Office – Bill Gates. Đây đều là những tỷ phú nắm trong tay các trí tuệ nhân tạo, công nghệ ứng dụng hàng đầu thế giới, vận dụng công nghệ phục vụ cho các tham vọng chinh phục vũ trụ, làm chủ nền kinh tế toàn cầu cũng như đi tiên phong trên nhiều lĩnh vực.

Hầu hết các quốc gia chỉ mới bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc về tương lai trí tuệ nhân tạo AI của chính họ, với phần lớn các nền kinh tế lớn trên thế giới chỉ mới công bố các sáng kiến AI của riêng họ vào năm 2017 và 2018.

Các quốc gia khác phải suy nghĩ về một tương lai trong đó quyền lực tối cao về công nghệ, kinh tế và quân sự trở thành lĩnh vực của một vài quốc gia có túi tiền sâu nhất, tài năng định hướng AI tốt nhất và một lượng lớn nguồn lực của ngân sách nhà nước có thể hướng tới việc đạt được vị trí tối cao về sở hữu AI.

Ý nghĩa của việc một số ít quốc gia kiểm soát AI tiên tiến trong tương lai có ảnh hưởng rất sâu sắc. Một mặt, những quốc gia có nền công nghệ tiên tiến này có thể trở thành những người bảo vệ AI, đảm bảo cung cấp các nguồn lực đáng kể dành cho sự phát triển của trí tuệ nhân tạo trên cơ sở lâu dài. Cũng chắc chắn rằng các công ty hàng đầu ở những quốc gia này sẽ đạt được và duy trì vị trí dẫn đầu, thậm chí được chú ý hơn trên kinh tế toàn cầu, mang lại cho họ một lợi thế cạnh tranh đáng kể. Quân đội của các quốc gia này gần như chắc chắn sẽ trở thành những người hưởng lợi chính từ các công nghệ AI trong tương lai, thúc đẩy một cuộc chạy đua toàn cầu về vũ khí tự trị ưu việt và thúc đẩy thế giới tiến tới những phương tiện chiến tranh mới nguy hiểm.

Mô hình kinh tế quen thuộc của một cực kinh tế thống trị duy nhất, một công nghệ sơ cấp và một hệ thống quản trị hàng đầu đang dần được thay thế bằng đa cực. Các công ty ngày càng phải giải quyết rất nhiều mô hình, công nghệ và quy tắc quản trị. Đường cao tốc dữ liệu đang trở thành tuyến vận chuyển mới. Lưu trữ đám mây đang dần thay thế cho việc vận chuyển “container và nhà kho”. Phi tập trung hóa và số hóa cũng thay thế các phương tiện giao tiếp và giao dịch thông thường.

Làm thế nào chúng ta sẽ chuyển từ mức độ quen thuộc và thoải mái tập thể với hàng hóa vật chất hữu hình sang một thế giới bị chi phối bởi những gì không nhất thiết phải nhìn thấy hoặc cảm nhận?

Các loại hình kinh tế toàn cầu mới đã và đang tạo ra sự gián đoạn lớn trong các nền kinh tế trên toàn thế giới. Các nền tảng trực tuyến (online platforms) đang trở nên quan trọng hơn các sản phẩm vật lý.

Sự lên ngôi của các loại đồng tiền ảo, các kho lưu trữ tiền tệ được hình thành bởi tiền điện tử mà không cần có tòa nhà hoặc két sắt nào chứa đựng. Tất cả đều được điều khiển bởi phần mềm, dựa trên kiến thức và quy trình được tự động hóa.

Chuỗi giá trị được tối ưu hóa toàn cầu – một đặc điểm quen thuộc của giai đoạn toàn cầu hóa hiện nay – sẽ nhường chỗ cho các chuỗi giá trị kết hợp công nghệ kỹ thuật số với các công nghệ cũ chi phí thấp hơn, cho phép tích hợp nhiều hơn giữa các sản phẩm và dịch vụ, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của các nền tảng toàn cầu độc lập để trao đổi hàng hóa và dịch vụ.

Trong kỷ nguyên ML, thách thức lớn nhất trong ngắn hạn mà chúng ta phải đối mặt là làm thế nào để chuyển đổi từ mô hình kinh tế hiện tại – được thúc đẩy bởi các phương tiện sản xuất thông thường và nhiên liệu hóa thạch như than đá, dầu – sang một mô hình mới được thúc đẩy bởi thành tựu công nghệ, trí tuệ nhân tạo.

Từng bước cải tiến máy móc thiết bị là một trong những yếu tố tham gia trực tiếp của quá trình sản xuất chính vì thế việc hiện đại hoá máy móc thiết bị hay đổi mới công nghệ là hết sức quan trọng đối với mỗi doanh nghiệp. Một doanh nghiệp sản xuất công nghiệp muốn tồn tại và phát triển được cần phải xây dựng cho mình một kế hoạch đổi mới công nghệ, ứng dụng tiến bộ của trí tuệ nhân tạo. Tiến bộ khoa học công nghệ, đổi mới công nghệ sẽ cho phép nâng cao chất lượng sản phẩm tạo ra nhiều sản phẩm mới, đa dạng hoá sản phẩm, tăng sản lượng, tăng năng suất lao động, sử dụng hợp lý tiết kiệm nguyên vật liệu …Nhờ vậy sẽ tăng khả năng cạnh tranh , mở rộng thị trường, thúc đẩy tăng trưởng nhanh và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Tiến bộ khoa học công nghệ , đổi mới công nghệ thực sự là hướng đi đúng đắn của một doanh nghiệp công nghiệp giàu tiềm năng.

Làm thế nào chúng ta sẽ chuyển từ mức độ quen thuộc và thoải mái với hàng hóa vật chất hữu hình sang một thế giới bị chi phối bởi những gì không nhất thiết phải nhìn thấy hoặc cảm nhận? Chúng ta đang chuyển đổi sang thế giới mạng, nơi mà thực tế ảo không chỉ đến với chúng ta, mà còn được nhiều người trong chúng ta săn đón. Thế giới AI đang chờ đợi chúng ta cũng sẽ làm được nhiều điều tương tự. Có rất nhiều vấn đề khiến cho các doanh nghiệp lo lắng, tuy nhiên, nếu các doanh nghiệp không thay đổi và vận dụng công nghệ AI vào sản xuất kinh doan bây giờ thì là khi nào? Hãy dịch chuyển để không bị tụt lại phía sau.

Tóm lại, trong nền kinh tế không ngừng biến đổi, việc xác định được các nhân tố tác động đến tăng trưởng kinh tế có ý nghĩa rất quan trọng. Doanh nghiệp phát triển tốt hay không là phụ thuộc vào các yếu tố như: Nguồn vốn đầu tư, nguồn nhân lực, trình độ khoa học công nghệ, trong đó yếu tố khoa học công nghệ giữ vai trò rất quan trọng trong thực hiện tăng trưởng kinh tế ổn định và bền vững.